|
Cám
Cám
- Parinari annamensis (Hance) J.E.
Vidal, thuộc họ Cám - Chrysobalanaceae.
Mô
tả: Cây gỗ trung bình hay
lớn, cao 15-30m, đường kính 30-60cm. Lá dai, hình trái xoan hay hình
bầu dục, tù hay thon hẹp ngắn ở gốc, nguyên, dài 6-15cm, rộng
4-9cm, mặt trên nhẵn bóng, mặt dưới phủ lông trắng hay xám
nhạt; gân bên 12-15 đôi, nổi rõ ở mặt dưới; gân con hình
mạng rõ; cuống lá dài 7-10mm có phủ lông mềm và có rãnh ở trên.
Hoa nhiều, màu trắng, nhỏ, rộng 3mm, xếp thành chuỳ kép ở
ngọn, phủ lớp lông ngắn màu vàng hoe dày đặc. Quả hình trứng
hay gần hình cầu, dài 4cm, rộng 3cm, phủ nhiều lỗ bì xám; vỏ
quả ngoài dày, có nhiều vẩy xám bạc. Hạch rất to, hoá xương,
nhăn nheo, có 2 ô, chứa mỗi ô một hạt.
Hoa
tháng 3-4, quả tháng 5-6 trở đi.
Bộ
phận dùng: Quả - Fructus Parinari.
Nơi
sống và thu hái: Cây của
rừng thưa và rừng rậm ẩm phổ biến ở miền Nam Việt Nam, Lào
và Campuchia, trên đất cát hay đất có đá.
Công
dụng, chỉ định và phối hợp:
Quả không ngọt như các loại quả khác nhưng vỏ quả và hạt đều
ăn được, có thể chống đói. Cũng dùng lấy đường và chế rượu.
Hạch giàu về dầu, nhưng vì vỏ hạch quá dày nên khó đập vỡ
và sử dụng dễ dàng như các loại hạt khác. Dầu này dễ khô, có
thể dùng trong mỹ phẩm chế xà phòng cao cấp. Vỏ cây dùng làm hương
thắp. Vỏ quả được sử dụng trong y học dân gian Campuchia làm
thuốc trong một chế phẩm gọi là thnam pooy.
|
|