|
Cơm
nguội nhỏ
Cơm
nguội nhỏ, Lục chột, Cây dang dang - Ardisia
humilis Vahl, thuộc họ Đơn nem - Myrsinaceae.
Mô tả: Cây bụi cao tới 3m, không lông, vỏ nhám,
màu xám nâu; nhánh non màu nâu đỏ. Lá đơn, mọc so le; phiến nguyên
hình xoan ngược dài đến 15cm, gốc thon nhọn, dày; gân phụ
nhiều; cuống dài 0,5-1cm. Hoa tạo thành chùm thưa ở nách lá; 5 lá
đài nhỏ có tuyến, mép có rìa lông; 5 cánh hoa hình tam giác, dài
1cm; 5 nhị có bao phấn to màu vàng; nhuỵ có bầu 1 ô; 1 vòi. Quả
mập tròn 5-6cm, màu đỏ lúc non, đen khi chín; 1 hạt có phôi nhũ
nhiều.
Ra
hoa tháng 7-8, có quả tháng 10-12.
Bộ phận dùng: Lá, hạt, rễ - Folium, Semen et Radix Ardisiae Humilis.
Nơi sống và thu hái: Loài của Trung
Quốc, Ấn Độ và Việt Nam. Cây mọc dựa rạch nơi ẩm, đất
nhiều mùn, cây chịu rợp. Người ta thu hái lá non để ăn và
lấy hạt và rễ làm thuốc.
Tính vị, tác dụng: Rễ có tính hạ nhiệt.
Công dụng, chỉ định và phối hợp
Lá non có thể dùng làm rau ăn sống; quả chín ăn được. Ở Minh
hải, nhân dân dùng hạt làm thuộc trị bệnh đái đường. Ở
Ấn Độ, người ta dùng rễ loài Ardisia solanacea Roxb. (Xem như tên
đồng nghĩa của loài Cơm nguội thấp) làm thuốc trị lỵ và
thấp khớp.
|
|