Cóc
chua Cóc
chua, Cóc rừng - Spondias pinnata (Koenig et L.f.) Kurz (S.
mangifera Willd.), thuộc họ Ðào lộn hột - Anacardiaceae. Mô
tả: Cây gỗ nhỏ hay lớn có
lá rụng vào mùa khô. Lá kép lẻ to dài 30-40cm, với 2-5 cặp lá chét
xoan, bầu dục, mép nguyên có gân thứ cấp hợp lại ở mép làm
thành gân mép. Chùy hoa rất rộng, to hơn lá, có các nhánh dài
10-15cm, các nhánh trên ngắn lại dần dần. Hoa vàng vàng. Quả
hạch hình trứng màu vàng vàng, to 5 x 3cm, nhân có xơ cứng, chứa
2-3 hạt. Bộ
phận dùng: Quả, vỏ, gôm nhựa - Fructus Cortex et Gummis Spondiatis
Pinnatae. Nơi
sống và thu hái: Loài phân
bố trong các quần hệ thứ sinh nửa rậm, luôn luôn ở giới hạn
của rừng thưa và trên nền đất ít sâu từ Nghệ An tới Lâm Ðồng,
Ðồng Nai, Vũng Tàu... Còn phân bố ở Campuchia, Thái Lan, Mianma,
Ấn Ðộ, Malaixia. Tính
vị, tác dụng: Vỏ có tính giải nhiệt, quả chống scobut, thịt quả làm
săn da. Công
dụng, chỉ định và phối hợp:
Quả ăn được nhưng phẩm chất kém, vị se chua và có mùi dầu thông.
Lá dùng ăn sống như rau. Nhân hạt dùng làm gia vị. Ở Campuchia,
người ta cũng thường trồng trong các vườn để lấy quả ăn và
lấy lá làm rau. Họ dùng gôm nhựa của cây để làm thuốc trị
lỵ. Nước sắc vỏ cây cũng dùng vào mục đích trên. Ở Ấn Ðộ,
người cũng dùng vỏ cây trị lỵ và nghiền ra, lẫn với nước dùng
xoa đắp vào các khớp xương và cơ người bệnh thấp khớp. Quả
được dùng trong chứng khó tiêu của mật. Dịch lá dùng trong
chứng xuất huyết. |
||