Cốt
khí tía Cốt
khí tía, Ve ve cái, Nhà trời - Tephrosia
purpurea (L.,) Pers., thuộc họ Đậu - Fabaceae. Mô tả: Cây thảo cứng có gốc hoá gỗ cao
30-60cm. Lá kép lông chim lẻ; lá chét 9-13 (17), hình dài thuôn, thót
lại đều đặn đến tận gốc, có lông mềm màu tro ở mặt trên
và màu trắng ở mặt dưới, các lá cuối cùng to dần lên. Hoa màu
tím tía, có khía dọc xếp thành chùm thưa ở ngọn, đối diện
với lá cuối cùng. Quả đậu gần nhẵn, dài cỡ 5cm, hơi cong hình
cung, dẹt, xoắn lại giữa các hạt. Hạt 4-7, màu xám, hình bầu
dục. Ra
hoa vào tháng 7. Bộ phận dùng: Rễ, thân, lá - Radix, Caulis et Folium Tephrosiae Purpureae. Nơi sống và thu hái: Cây mọc ở ruộng
hoang hay dọc theo sông. Cũng thường được trồng lấy lá làm phân
xanh. Trồng bằng hạt vào mùa xuân. Có thể thu hái rễ, lá quanh năm;
rễ rửa sạch, thái phiến phơi khô dùng. Thành phần hoá học: Rễ chứa tephrosin,
degnelin, isotephrosin, rotenon. Lá chứa khoảng 2% glucosid osyritin, 1,4%
rutin. Quả chứa purpurin A, purpurin B và maximin có độc đối với cá. Tính vị, tác dụng: Vị hơi đắng, tính mát;
có tác dụng thanh nhiệt, tiêu viêm, nhuận tràng, lọc máu, trợ
tim. |
||