|
Cỏ
gừng
Cỏ
gừng, cỏ ống - Panicum repens L., thuộc họ Lúa - Poaceae.
Mô
tả: Cỏ sống lâu năm vì thân
rễ ngầm trắng vàng, đường kính 1-3mm, có vảy, đầu nhọn
(cựa gà) mang những bó rễ con. Thân cây mọc thẳng đứng, thường
nhẵn. Lá xanh mốc ở trên, xanh đậm ở dưới, không lông, trừ rìa
lông ở bẹ và gốc lá, mép có lông dày, chùy hoa ở ngọn, các bông
nhỏ xanh rồi trắng, cao 3mm.
Bộ
phận dùng: Thân rễ - Rhizoma Panici Repentis.
Nơi
sống và thu hái: Loài cây liên
nhiệt đới, mọc hoang rất phổ biến ở ven bờ ruộng và nơi khô
ven đường. Thu hái thân rễ quanh năm, tốt nhất vào mùa xuân,
rửa sạch, thái mỏng, phơi khô trong râm.
Tính
vị, tác dụng: Cỏ ống có vị ngọt, hơi đắng, tính mát, không độc, có
tác dụng hành huyết, lương huyết, lợi tiểu, tiêu thũng, giải
độc, sát trùng đường tiết niệu.
Công
dụng, chỉ định và phối hợp:
Thường dùng trị: 1. Phong thấp nhức mỏi, bại sụi 2. Ðàn bà
huyết nhiệt, kinh nguyệt không đều, bạch đới; 3. Viêm thận và
bàng quang; 4. Trẻ em kinh phong, sốt cao, tiểu ít hoặc bí đái, ban
sởi; 5 Giải độc ăn uống; 6. Phát ban da, đơn độc, rắn cắn.
Ngày dùng 10-20g sắc uống, thường đun sôi 10 phút rồi hãm trong
1/2 giờ.
Ðơn
thuốc: Chữa rắn cắn, chó
cắn, dùng Củ cỏ ống, Củ sả, Củ bồ bồ, Vỏ gáo vàng, Phèn
phi, trái Chanh giấy. Cân lượng đồng đều, bao nhiêu cũng được.
Lúc gấp hiệp chung, quết nhừ, vắt lấy nước uống, xác đắp
chỗ đau. Lúc hoãn, tán ra bột, vò viên bằng hạt tiêu, mỗi lần
uống 5-10 viên (kinh nghiệm ở An Giang).
|
|