|
Voòng
phá
Voòng
phá - Striga lutea Lour. (Buchnera asiatica L., Striga
asiatica (L.) Kuntze) thuộc họ Hoa mõm sói - Scrophulariaceae.
Mô
tả: Cây thảo hằng năm, có
thân cao 5-30cm, có 4 góc nhiều hay ít, có rạch, với lông to mọc
đứng. Lá không cuống, dài 5-15mm, rộng 1-1,5mm, có lông lởm chởm
trên cả hai mặt. Tược mang hoa ít hoa, mỗi hoa nằm ở nách một
lá bắc hình dải, dạng lá; lá bắc con dạng mũi dùi, khoảng 2mm.
Ðài có 5 cạnh, 5 thùy hình ngọn giáo. Tràng hoa vàng, trắng hay
hồng nhạt, có ống dài gấp đôi đài, mặt ngoài có lông tuyến
ngắn với hai môi, với một môi trên và môi dưới ba thùy thuôn
ngọn giáo. Quả nang hình trứng hay hình cầu to 2-3x 2mm; hạt nhỏ,
màu vàng.
Bộ
phận dùng: Toàn cây - Herba Strigae Luteae; ở Trung Quốc, người ta
gọi nó là Ðộc cước kim.
Nơi
sống và thu hái: Loài này
rất phổ biến trong các vùng nhiệt đới, từ châu Phi tới miền
đông châu Á, ở Nam Trung Quốc và Philippin. Thường thấy trong các
miền có cỏ của rừng rụng lá, trong các bãi cỏ có cát, các
ruộng hoang, trên đất đá, từ vùng thấp tới độ cao 800m ở
hầu khắp nước ta. Thu hái toàn cây vào mùa hè thu khi cây đang có
hoa, loại bỏ tạp chất, quấn thành bó nhỏ, phơi sấy khô.
Tính
vị, tác dụng: Vị ngọt, nhạt, tính bình; có tác dụng thanh can, kiện
tỳ, tiêu thực, sát trùng.
Công
dụng, chỉ định và phối hợp:
Ở Trung Quốc, cây được dùng chữa trẻ em thương thực, cam tích,
viêm gan hoàng đản, mặt vàng, viêm kết mạc, mắt quáng gà, trẻ
em sốt nóng mùa hè. Liều dùng 6-15g.
Ở
Malaixia, cây được dùng trị loét ở chân.
Ở
Ấn Độ, cây được xem như đắng, gây ăn ngon cơm và tạo hương
vị, được dùng trong điều trị chứng đái són đau và các bệnh
về huyết.
|
|