|
Mua
tép
Mua
tép, Mạy nát héo - Osbeckia chinensis L., thuộc họ Mua - Melastomataceae.
Mô
tả: Cây thảo sống nhiều năm
cao 3-10cm; nhánh mảnh, vuông. Lá có phiến thuôn hay hẹp, dài 3-7cm,
có lông nằm.
Hoa
đầu 8-12; màu tim tím hay vàng; đế hoa có vẩy có 5-12 tơ to; cánh
hoa 4 cao 6mm; nhị có bao phấn đầu nhọn. Quả nang cao 4mm, có 8 rãnh.
Hoa
tháng 3-8 (ảnh số 116)
Bộ
phận dùng: Toàn cây - Herba Osbeckiae Chinensis.
Nơi
sống và thu hái: Loài của các
nước Á châu nhiệt đới, Nam Trung Quốc. Cây mọc nơi ẩm, lầy,
ruộng, vùng núi, ven rừng, nơi có nhiều ánh sáng khắp Bắc,
Trung, Nam. Thu hái toàn cây vào mùa hè thu rửa sạch, phơi khô dùng.
Tính
vị, tác dụng: Vị ngọt, mùi hơi thơm, tính bình; có tác dụng thanh
nhiệt giải độc, thu liễm cầm máu, thông phổi ngừng ho, hành khí
chống đau, tiêu thũng, làm long đờm, trừ mủ.
Công
dụng: Thường dùng: 1. Lỵ
khuẩn cấp tính, viêm ruột, viêm ruột thừa; 2. Cảm mạo, ho, đau
bụng, viêm phế quản, hen, lao phổi khạc ra máu; 3. Viêm chân răng,
đau răng, rắn cắn, cụm nhọt. Liều dùng 15-60g. Ðể đắp ngoài,
lấy cây tươi giã đắp.
Ở
Vân Nam (Trung Quốc) cây còn dùng chữa băng huyết, cam tích, đòn
ngã, hậu sản đau bụng, ho gà, ngoại thương xuất huyết, đinh
sang thũng độc, lỵ amip và sưng gan do amíp.
Nhân
dân vẫn dùng lá tươi nhai ra nuốt nước và lấy bã đắp vào
cổ chữa yết hầu sưng đau.
Ðơn
thuốc:
1.
Lỵ, viêm ruột: Mua tép 60-100g, sắc nước uống.
2.
Viêm phế quản hen: Mua tép 30g, thịt lợn nạc 125g, nấu nhừ, dùng
6 lần.
3.
Viêm chân răng có mủ: Mua tép, sắc đặc ngậm.
|
|