|
Nghể
bún
Nghể
bún - Polygonum persicaria L.,
thuộc họ Rau răm - Polygonaceae.
Mô tả:
Cây thảo sống hằng năm, có thân phân nhánh, mọc nằm hay đứng
cao tới 50cm, lóng to cỡ 1cm, ở gốc thân. Lá có phiến hình trái
xoan ngọn giáo, màu lục bóng và thường có điểm nâu ở mặt trên,
dài 3-5cm, thon hẹp ở gốc thành cuống ngắn, màu trắng trắng ở
mặt dưới, bẹ chìa dài, miệng có lông tơ. Bông ở nách lá và
ở ngọn, dài 15-30cm; hoa hồng hồng; có khi trắng, xếp dày đặc
trên bông, có 5 mảnh bao hoa, không có tuyến và gân; 6 nhị; bầu có
2-3 vòi nhuỵ. Quả bế hình thấu kính hay 3 góc, nhẵn.
Hoa
tháng 1-5.
Bộ phận dùng:
Toàn cây - Herba Polygoni Persicariae.
Nơi sống và thu hái:
Cây của nhiều vùng núi cao của nhiều nước châu Âu, châu Á và
Bắc Phi, Bắc Mỹ. Ở nước ta, cây mọc hoang ở bờ ruộng, phát
tán theo dòng nước... nhiều nơi trong nước, cũng gặp nhiều ở các
tỉnh phía Nam. Thu hái toàn cây quanh năm, chủ yếu là rễ, dùng tươi
hay phơi khô.
Thành phần hoá học:
Cây chứa 0,053% tinh dầu gồm phần lớn là các acid acetic và
butyric và persicarol, chất kết tinh giống với long não; còn có
1,92% sáp chứa phytosterol tự do và acid oleic. Trong cây còn có tanin
1%, pectin 5,4%, đường 3,29%, cellulose 27,6%. Không có alcaloid hoặc
saponin. Có một glucosid flavonoid, quercetin dẫn xuất, cũng đã được
phân lập.
Tính vị, tác dụng:
Có tác dụng thu liễm, gột sạch và sát khuẩn.
Công dụng:
Cây thường được dùng trị lỵ, xuất huyết, bệnh scorbut, vàng
da, thấp khớp mạn tính. Rễ dùng trị ho và các bệnh về ngực.
|
|