|
Mần
mây
Mần
mây, Săng ớt, Cổ ngỗng, Kén - Suregada multiflora (Juss) Baill (Gelonium
multiloum A. juss) thuộc họ Thầu dầu - Euphorbiaceae.
Mô
tả: Cây
gỗ cao 4-15m, có nhánh vươn dài, ban đầu xanh lục rồi xám, không
lông. Lá có phiến hình bầu dục, lá chét nhọn và hơi tù, thon
lại và men theo cuống ở gốc, dài 9-14cm, rộng 3-6cm, hơi dày,
cứng, bóng nhất là ở dưới; cuống lá ngắn, có cánh ở chóp.
Hoa xếp 5-10 cái thành xim co đối diện với lá. Quả nang hình
cầu, đường kính 2cm, mọng và vàng khi chín; hạt tròn, đường kính
7-8mm bao bởi áo hạt.
Bộ
phận dùng:
Vỏ và gỗ - Cortex et Lignum Suregadae Multiflorae.
Nơi
sống và thu hái:
Loài phân bố ở Ấn
Ðộ, Malaixia Mianma, Thái Lan và các nước Ðông Dương. Phổ
biến ở nhiều nơi từ Hoà Bình, Hà Tây, Ninh Bình, Thanh Hoá tới
Nghệ An, Hà Tĩnh qua Kotum, Gia Lai, Ninh Thuận đến Sông Bé và
ngoại thành thành phố Hồ Chí Minh.
Tính
vị, tác dụng:
Vỏ trừ giun, nhuận tràng, gỗ hạ nhiệt.
Công
dụng, chỉ định và phối hợp:
Vỏ dùng làm thuốc uống làm chắc chân răng và dùng chữa viêm
lợi. Người ta còn dùng làm thuốc tẩy xổ trong các bệnh về
gan.
Ở
Thái Lan, vỏ được dùng uống trong làm thuốc trị giun, nhuận tràng
và dùng ngoài trị bệnh nấm, làm chắc lợi và răng; gỗ được
dùng trị bệnh đường sinh dục và dùng ngoài trị mày đay.
|
|